Mosty Starego Kanału

[BYDZIAK 1958]

Zbudowany w drugiej połowie XVIIIw Kanał Bydgoski, przyczynił się do znacznego rozwoju naszego regionu i miasta. Jednocześnie pozamykał wiele starych dróg i traktów. Budowane nad nim mosty, na nowo łączyły jego brzegi. Tym zapewne najważniejszym na terenie miasta, był most Władysława IV.
Zwany też 'kamiennym', jest wciąż najbardziej rozpoznawalnym mostem Bydgoszczy, mimo, że już od 40-stu lat go nie ma.
Widoki od strony zachodniej i wschodniej.

[BYDZIAK 1958]

Mapa Lindnera z 1800 r. pokazuje, że był to jedyny most nad kanałem w obrębie miasta w tym czasie. Ten pierwszy drewniany most z paroma przeróbkami, przetrwał tam do prawie połowy XIXw., by być wtedy zastąpionym, solidnym 'kamiennym', przypomnianym wyżej.
Stopniowy rozwój miasta wymuszał budowę kolejnych mostów nad kanałem. Zmiany w miejscu styku koryt Brdy i kanału, pozwoliły niebawem na budowę pierwszego mostu przy ul Grottgera.

[BYDZIAK 1958]

Na mapce powyżej, widać dróżkę, prowadzącą od obecnej ul Garbary do śluzy II. Przy śluzie była kładka, zapewne podobna do tej nieistniejącej już, przy Realu, lub jeszcze zachowanej przy śluzie V.
Pierwszy most na Grottgera powstał dopiero w 1836 roku. Znamy tylko jedno zdjęcie, na którym widać bardzo mały fragment tego pierwszego, starego mostu.

[BYDZIAK 1958]

Na samym początku lat 60-tych XXw, 'stary most' został rozebrany i na jego solidnych przyczółkach zbudowana została nowa konstrukcja żelbetowa. Upłynęło kolejne dziesięć lat i nadszedł czas jej rozbiórki, w ramach likwidacji znajdującego się tu odcinka Starego Kanału.

[BYDZIAK 1958]

Podobnie jak na Grottgera, w tym samym czasie, (początek lat sześćdziesiątych XXw), zbudowano takie same, o tej samej konstrukcji mosty, przy ulicach Wrocławskiej i Bronikowskiego, zastępując 'pierwsze' tamtejsze mosty. Jeszcze nie udało mi się ustalić, czy oba dawne, miały w sobie podobne drewniane elementy konstrukcji. I tak jak przy ul Grottgera, tak i tam, nowe mosty stoją na starych przyczółkach. Osadzone są jednak wyżej, na betonowych dodatkowych progach.

[BYDZIAK 1958]

Dosyć dawno temu słyszałem, że kładka (mostek?) przy śluzie IV, był na tyle mocny, że nawet furmanki nim przejeżdżały. Pamiętam, że była o wiele bardziej solidna, niż ta, która była kiedyś przy sluzie III, przy obecnym Realu. Ale w czasie regularnych dawnych spacerów, widywałem na niej tylko pieszych, ew. kogoś na motorze. (Nie wspominając rowerów) Trudno ustalić, czy tak pokazany na starej mapie szlak Czarnej Drogi, oznaczał możliwość pokonaniu tam kanału na czterech kołach.
Nie ma już starej kładki. Obecna jest betonowa.

[BYDZIAK 1958]

Ciekawy jest powiększony fragment widoku, (z pocztówki), na stary most przy ul Grottgera.
Widać tam osadzony nisko przy brzegu 'pomost' z balustradą, po północnej stronie wyjścia ze śluzy. Być może służył holującym barki, do i ze śluzy. Również widać fragment dawnej ulicy, (po południowej stronie mostu), prowadzącej kiedyś, do wcześniejszej przeprawy przez Młynówkę, po północnej stronie późniejszych mostów.

[BYDZIAK 1958]

Mniej spotykany widok na 'kamienny most'. Nie ma jeszcze 'wielkiej szkoły'. W głębi widać najwyższy gmach na ul Seminaryjnej.

[BYDZIAK 1958]

Stare zdjęcie, (z S.B.) mostu kolejowego. Ciąg ścieżek holowniczych, pod tym mostem, przebiegała pomostami umocowanymi do jego przyczółków.

[BYDZIAK 1958]

Mniej spotykany widok na 'kamienny most'. Nie ma jeszcze 'wielkiej szkoły'.

Jeszcze jedna pocztówka z tego samego okresu. Ten sam most i okalająca go przyroda.

[BYDZIAK 1958]

Fragment dawnego mostu przy Bronikowskiego.Lata wczesne sześćdziesiąte.

[BYDZIAK 1958]

We wątku ze zdjęciami "niezwykłymi" wspominaliśmy most Władysława IV, w kilku podobnych ujęciach. Ewing pokazał tam wersję czarno-białą kolorowej pocztówki z pierwszego wpisu na tej stronie. Poniżej, jest część widoku 'bez mostu', której tenże most 'dorabiałem'...
Dziś znalazłem, (na Bydgoszcz Okruchy Przeszłości), jeszcze dwa bardzo podobne widoki na ten most, zrobione z niemal tego samego miejsca.

[krajan]

Ze zbiorów NAC. Według opisu to rok 1934

Duża rozdzielczość: https://audiovis.nac.gov.pl/i/PIC/PIC_1-G-3227a.jpg

https://audiovis.nac.gov.pl/obraz/81558/h:223/

[Ewing]

jeszcze jedno

[BYDZIAK 1958]

jeszcze jedno

( ^^^ Tam chodziło o widok od strony śluzy III. )

Ale tu wolno wstawiać wszystkie widoki mostu.
W swojej 'kolekcji', we 'widokach od strony śluzy II', mam np 4, z czasów gdy nie było jeszcze 'gmachu technikum'. Dwa, są tu pokazane kilka wpisów wyżej.
Poniżej, podobny widok z tamtego okresu, 'z tramwajem na moście'.

[Ewing]

No to jedziemy dalej

[Ewing]

Tu ciekawe ujęcie.
Pokazuje, jak tratwy były przeciągane pod mostem ręcznie.
Widać to też na innych pocztówkach w tym wątku ale mało wyraźnie i nie zwróciłem na to uwagi.
Na wcześniejszej fotce, którą wrzuciłem są chyba te same osoby? Przynajmniej nakrycia głowy mają podobne

[BYDZIAK 1958]

^^^
Dopiero teraz zauważyłem Twój wpis.
Można założyć, że ciągnący to 'usługodawcy'. Być może byli podzieleni, (przydzieleni), do konkretnych odcinków kanału. Na uwagę i szacunek, zasługuje, jak się wydaje sędziwy wiek tej osoby... Młodych, silnych, pewnie zabrano do wojska...


Poniżej zbliżenie jednej ze starych pocztówek. Jak to odbieracie. Czy pierwotnie ten most, miał zamiast typowych balustrad 'murki', podobnie jak np. te, na moście kolejowym przy dworcu? Czy pierwszy chłopak na nim stoi, a następni są za murkiem? Czy może nie było ani muru, ani balustrad, a chłopak stoi na krawędzi a pozostali tylko w oddali...
( Na zdjęciu przedwojennym w lewym rogu, widać metalowe balustrady. W prawym rogu balustrady są z drewnianych belek z siatką, (pamiętam je), zrobione po odbudowie mostu.)

[BYDZIAK 1958]

^^^ Pewnie nie łatwo na to pytanie odpowiedzieć...
Tymczasem, mam drugie. W temacie 'zniszczonych mostów', są dwa zdjęcia, pokazujące zejście z mostu w stronę św.Trójcy. Niemieccy żołnierze pokonują sporą wyrwę, powstałą wskutek próby wysadzenia mostu. Opinie są takie, że most był zbyt mocny i nie wiele ucierpiał. Gdyby istniało zdjęcie pokazujące most z boku, wiedzieli byśmy jakiej wielkości była ta wyrwa. Czy faktycznie mała...
Lecz czemu, że zamiast 'zasypać dziurę', czyli odbudować to przęsło, zdecydowano rozebrać je całe...
Tak bardzo brakuje mi takiego właśnie ujęcia, że jak to mawiam, 'żeby pomóc wyobraźni', buduję taki obrazek, pokazujący taki widok. Chciałbym aby w odbiorze, realnie przypominał zdjęcie. Myślę, że do świąt zdążę...
Ale jest jeszcze jedno pytanie. Gdzie to potem wstawić, tu, czy do 'zniszczonych mostów', uzupełniając tamte dwa zdjęcia...

[BYDZIAK 1958]

^^^Ten wyżej opisany 'robiony widok', wstawiłem już jakiś czas temu do 'mostów zniszczonych"


Dzisiaj na FB, Marek K. Jeleniewski pokazał ciekawe zdjęcie z 'naprawy mostu'. Dla mnie, chyba najciekawszym faktem jest to, że ze zdjęcia wynika, że most był szerszy Na ogół nigdy na to nie zwracałem uwagi. A tu wychodzi na to, że nie tylko rozebrano uszkodzone południowe przęsło, zastępując je 'drewnianymi belami', ale również zwężono most, co widać na poniższym zdjęciu...