Numery budynków i ich przeznaczenie

Zakład zbrojeniowy w Bydgoszczy
snake
brak
Posty: 14
Rejestracja: niedziela, 17 sie 2014, 19:36

Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: snake »

Przeszukałem całe 4 strony i nie natknąłem się na podobne zapytanie....
Dzisiaj po 4,5h chodzenia, robienia fotek i eksplorowaniu ponad 20 budynków na terenach Zachemu nasuwa mi się pytanie:

większość z tych budynków ma numery 11.. czy jest gdzieś możliwość znalezienia opisów tych budynków, co tam się działo, czy produkcja czy magazyny czy socjalne budynki, jakaś historię ich, kiedy je rozwalono/zamknięto itp...

Generalnie w pale się nie mieści że tak wielkie Zakłady poszły z "dymem" zniszczone przez system...już nic w tej Bydgoszczy nie zostało :(
Awatar użytkownika
azuregkn
brak
Posty: 27
Rejestracja: niedziela, 4 lip 2010, 19:07

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: azuregkn »

Nie wszystkie budynki mają numeracje 11xx jak z pewnością zauważyłeś niektóre mają numerację 10xx. Ogólnie po wojnie jak wkroczyła armia czerwona to ponoć przez nich wszystkie budynki z numeracji 3 cyfrowej otrzymały numerację 4 cyfrową (dodatkowa jedynka na początku).

Na wielu budynkach pod numeracją widnieje napis "ZLIKWIDOWANO" - co świadczy o niekontynuowaniu wykorzystania danego obiektu po wojnie.

Generalnie na stronie Exploseum jest mapka z opisem ich części budynków - opis funkcji plus numeracja. Warto tam się rozejrzeć.
"nie szata zdobi człowieka"
Awatar użytkownika
bunkier
brak
Posty: 5306
Rejestracja: czwartek, 9 paź 2008, 23:00
Lokalizacja: Bydgoszcz
Kontakt:

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: bunkier »

Jak wkroczyła Armia Czerwona to wywoziła, co się dało, ten proceder trwał do sierpnia 1945 roku. Reszty demontażu dokonali nasi za zgodą władz polskich, działo się tak do 1948 roku do momentu powstania wytwórni MW nr 9 i nr 11. W czasie wojny zakład był podzielony na dwie części: zachodnią(Kaltwasser) oraz wschodnią(Brahnau), budynki na tych dwóch terenach miały trzy cyfrową numerację. Po roku 1948 na terenie Łęgnowa(Brahnau) pozostała numeracja trzy cyfrowa np.: 097, 020, 157, itp. Na terenie Kapuścisk(Kaltwasser) została dodana z przodu cyfra 1 co miało pomóc w zarządzaniu obiektami, i tak powstały numery cztero cyfrowe np.: 1034, 1157, 1137, itp.

Snake, podaj nr budynku, jaki Ciebie interesuje to napiszę Ci jego przeznaczenie.
snake
brak
Posty: 14
Rejestracja: niedziela, 17 sie 2014, 19:36

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: snake »

W Exploseum byłem dawno temu i nie przykładałem uwagi większej na mapki z numerkami.

Mam rozumieć że te budynki z napisami zlikwidowano, nigdy już nie pełniły żadnej roli po odejściu armii czerwonej? W sensie Zachem już z nich nie korzystał?

Nr budynków które utrwaliłem na fotkach:

1158, 1154, 1700, 1125, 1103, 1799 (lub 1798), 1776, 1101, 1770, 1018 (lub 1016), 1713, 1787, 1309, 1310, 1555 i 1063.

Nigdzie nie natknąłem się na budynki z 3 cyframi czyli tymi co wg was to część Brahnau - można je nadal eksplorować? Gdzie ich szukać?
Awatar użytkownika
azuregkn
brak
Posty: 27
Rejestracja: niedziela, 4 lip 2010, 19:07

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: azuregkn »

Bunkier mnie z pewnością poprawi, ale na wschód od głównej linii kolejowej (magistrali węglowej?) są te właśnie budynki z numeracją 3 cyfrową. Są to tereny Infrastruktury Kapuściska oraz Nitrochemu.

A co do numeracji ciekawi mnie fakt, że w Parku przy wieży jest budynek 2104.

Poza tym z chęcią też dowiem się jakie funkcje pełniły wymienione przez snake'a budynki.
"nie szata zdobi człowieka"
Awatar użytkownika
bunkier
brak
Posty: 5306
Rejestracja: czwartek, 9 paź 2008, 23:00
Lokalizacja: Bydgoszcz
Kontakt:

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: bunkier »

snake pisze:Mam rozumieć że te budynki z napisami zlikwidowano, nigdy już nie pełniły żadnej roli po odejściu armii czerwonej? W sensie Zachem już z nich nie korzystał?

Po odejściu "krasnej armii" obiekty starano się wykorzystać do celów produkcyjnych, niektóre nawet służą do dzisiaj(Nitrochem), część wyburzono i postawiono nowe instalacje(np. Synteza). Resztę budynków zaczęto masowo wyburzać jakieś 8 lat temu.

snake pisze:Nigdzie nie natknąłem się na budynki z 3 cyframi czyli tymi co wg was to część Brahnau - można je nadal eksplorować? Gdzie ich szukać?

Przejdź się jeszcze raz na krąg walcarek i dobrze obejrzyj budynki od frontu, znajdziesz jeszcze oryginalną numerację 3 cyfrową. Skocz też do Łęgnowa i przyjrzyj się budynkom mieszkalnym z cegły klinkierowej, górny prawy róg. Na NGLu też znajdziesz numerację składającą się z 3 cyferek np. ostatni budynek na trasie turystycznej, lewa strona patrząc od strony rampy, nr 157.
Budynki produkcyjne po stronie Łęgnowa(Brahnau) znajdują się na terenie pilnowanym przez ochronę.

azuregkn pisze:...na wschód od głównej linii kolejowej (magistrali węglowej?) są te właśnie budynki z numeracją 3 cyfrową. Są to tereny Infrastruktury Kapuściska oraz Nitrochemu.

Wszystko się zgadza.

azuregkn pisze:A co do numeracji ciekawi mnie fakt, że w Parku przy wieży jest budynek 2104.

Dwójka z przodu była na budynkach postawionych po wojnie.

Opisy budynków:

POL-Betrieb – wytwórnia prochu
Krąg walcarek który wkrótce wyburzą

1016 - w budynku znajdowały się dwa mieszalniki z mieszadłem łopatkowym w których odbywało się mieszanie masy prochowej z dodatkami(grafit, centralit, itp.).
1063 - w budynku znajdowały się prasy(wyciskarki) do kształtowania masy prochowej, 8 sekcji.
1309 – budynek w którym znajdowały się walcarki masy prochowej. 8 sekcji.
1310 - - II -
1555 – trafostacja, ciekawostką jest mur przeciwodłamkowy który miał zabezpieczać drzwi do pomieszczeń gdzie znajdował się transformator oraz rozdzielnia.


NGL-Betrieb – wytwórnia nitrogliceryny

1158 - osuszanie oraz magazyn z rampą kolejową, linia produkcyjna nr I. W budynku znajdowały się walce osuszające masę prochową którą później pakowano w skrzynie.
1154 – żelatynizacja, linia produkcyjna nr I. W budynku odbywał się proces łączenia nitrogliceryny z nitrocelulozą.
1125 – kotłownia w której pracowały dwa kotły wytwarzające parę dla potrzeb produkcyjnych na wydziale NGL
1101 - budynek uzdatniania wody ze stacją pomp
1103 – magazyn wody, w budynku znajdowały się cztery pionowe zbiorniki.


Laboratorium

1799 - budynek produkcji doświadczalnej
1776 - budynek laboratorium
1770 - magazyn gospodarczy
1713 - magazyn odczynników
1787 - budynek wartowni

1700, takiego numeru nie mam, być może chodzi o budynek 1790 w którym był socjal czyli szatnie, ubikacje, natryski oraz stołówka.


Jeden z numerów 3 cyfrowych, budynek wyburzony:
Załączniki
Numerek.jpg
Numerek.jpg (128.28 KiB) Przejrzano 24443 razy
snake
brak
Posty: 14
Rejestracja: niedziela, 17 sie 2014, 19:36

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: snake »

kol. bunkier jesteś wielki!!! Dzięki za objaśnienia.

Budynek 17 coś tam to faktycznie musi być 1790 bo tak obstawiałem że to stołówka, kible, natryski - jeszcze są ślady (kible nawet super zachowane :P)



Został mi jeszcze budynek 1018 oraz dwa na których nie znalazłem nr albo zapomniałem go spisać...
foto poniżej:
Obrazek
a w drugim były takie charakterystyczne tablice
Obrazek

Z tego co kojarzę kręciłem się po terenie zaznaczonym na czerwono (nie skręciłem na Exploseum tylko odbiłem na drugą stronę oraz potem budynki przy ul matuszewskiego....czy jeszcze gdzieś znajdują się ciekawe budynki produkcyjny czy inne ale bez ochrony? Bo rozumiem że tereny nitrochemu i infrastruktury są niedostępne.
Obrazek

A no i budynek 1555 faktycznie ma ściankę dodatkową, będąc tam w dwóch pierwszych pomieszczeniach ewidentnie słychać że nadal tam coś pracuje (trzecie było już otwarte i puste)
Awatar użytkownika
bunkier
brak
Posty: 5306
Rejestracja: czwartek, 9 paź 2008, 23:00
Lokalizacja: Bydgoszcz
Kontakt:

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: bunkier »

Ogólnie z tego, co zaznaczyłeś(duże koło) to poruszałeś się po terenie laboratorium D.A.G. Fabrik Bromberg, w latach 80-tych w tym miejscu była produkcja specjalna. Produkowano tam m.in. gazy łzawiące oraz świece dymne. Poszukaj jeszcze ”psie budy” przy drodze. Skieruj się również na południe na „poligon” zachował się kulochwyt.
Praktycznie odwiedziłeś miejsca ogólno dostępne gdzie obiekty popadają w ruinę.. Teren muzeum pomijam. Na terenie parku jest jeszcze kilka budynków z czasów D.A.G. Reszta to jak wiesz jest na terenie zamkniętym i pilnowanym.

Budynki:
Budynek 1018 – badano w nim próbki prochu wyprodukowanego na POL-Betrieb

Pierwsze zdjęcie to budynek nr 1123 (NGL) w nim oczyszczane były na pięciu kolumnach kwasy, które następnie trafiały do magazynu 1109 i w dalszej kolejności na produkcję.

Drugie zdjęcie, jeśli dobrze widzę hałdę ziemi za nim to jest to budynek 1067, oczywiście tego typu budynków jest więcej. Zainstalowane były w nim mniejsze prasy do formowania masy prochowej, 8 sekcji.
escobar
brak
Posty: 113
Rejestracja: czwartek, 9 maja 2013, 12:01

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: escobar »

ja mam w moim archiwum X :shock:
m.in. numer 198 (po elewacji wygląda że to powojenne oznaczenie?)
Załączniki
198 budynek.jpg
198 budynek.jpg (192.38 KiB) Przejrzano 24271 razy
Awatar użytkownika
bunkier
brak
Posty: 5306
Rejestracja: czwartek, 9 paź 2008, 23:00
Lokalizacja: Bydgoszcz
Kontakt:

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: bunkier »

Budynek przepompowni przy moście drogowym z czasów D.A.G. Elewacja została „poprawiona” a numer został ponownie namalowany.
Macio
BSMZ Bunkier
Posty: 174
Rejestracja: wtorek, 7 cze 2011, 20:47
Lokalizacja: Wabrzezno

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: Macio »

A czy dobrze myślę że 1145 (linia nr 2) i 1146 (linia nr 1) to płukanie kwasów (takie z charakterystyczną "kaskadą", czy też zwane "kino"?).
Mam problem z ich identyfikacją, ponieważ nie ma tego nr na opracowanej przez Ciebie Jarek mapy.

Co znajdowało się w 1119 (1120 - są to "bliźniaki"?); podobnie zagadką jest dla mnie przeznaczenie 1105, 1107 i 1113 (domyślam się, że znajdujące się w nich garaż, to pomysł powojenny?).

Sorry, że tyle pytań w jednym poście, ale myślę, że odpowiedź zainteresuje nie tylko mnie.
Awatar użytkownika
bunkier
brak
Posty: 5306
Rejestracja: czwartek, 9 paź 2008, 23:00
Lokalizacja: Bydgoszcz
Kontakt:

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: bunkier »

Faktycznie, na mapie nie naniosłem numeracji 1145 i 1146. W tych budynkach odbywało się oczyszczanie mieszaniny nitracyjnej z resztek nitrogliceryny zanim trafiła na denitrację. Oczyszczanie odbywało się w labiryncie – wanna z przegrodami ustawiona na cokołach dwu i cztero spadowych.
„Salę kinową” posiadają budynki 1115 i 1116 W czasie produkcji odbywało się tam zatężanie kwasu azotowego na kaskadowo ułożonych ośmiu zbiornikach.

1119, 1120 - magazyny kwasów po denitracji
1105 – magazyn kwasu siarkowego
1107 – magazyn gliceryny
1113 - magazyn pośredni kwasów

Tak, te garaże to wydumka powojenna, zasypano wnętrze i wylano posadzki. Budynki 1105 i 1107 wyglądały tak jak dzisiaj można zobaczyć 1109, 1119, 1120.
Dziki_Koziol
brak
Posty: 107
Rejestracja: środa, 7 gru 2011, 22:12

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: Dziki_Koziol »

A gdzie można zobaczyć zdjęcia budynków 1555 i 1787? Te budynki istnieją?
Macio
BSMZ Bunkier
Posty: 174
Rejestracja: wtorek, 7 cze 2011, 20:47
Lokalizacja: Wabrzezno

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: Macio »

bunkier pisze:Faktycznie, na mapie nie naniosłem numeracji 1145 i 1146. W tych budynkach odbywało się oczyszczanie mieszaniny nitracyjnej z resztek nitrogliceryny zanim trafiła na denitrację. Oczyszczanie odbywało się w labiryncie – wanna z przegrodami ustawiona na cokołach dwu i cztero spadowych.
„Salę kinową” posiadają budynki 1115 i 1116 W czasie produkcji odbywało się tam zatężanie kwasu azotowego na kaskadowo ułożonych ośmiu zbiornikach.

1119, 1120 - magazyny kwasów po denitracji
1105 – magazyn kwasu siarkowego
1107 – magazyn gliceryny
1113 - magazyn pośredni kwasów

Tak, te garaże to wydumka powojenna, zasypano wnętrze i wylano posadzki. Budynki 1105 i 1107 wyglądały tak jak dzisiaj można zobaczyć 1109, 1119, 1120.


Dzięki Jarek za precyzyjne i obszerne wyjaśnienia, poniżej pozwalam sobie wkleić kilka zdjęć - czy dobrze interpretuję numerację budynków?

Czy mógłbyś zamieścić jakieś zdjęcia "labiryntu" - wydaje mi się że sfotografowałem wszystkie budynki, ale po tym jak zostałem za każdym razem teleportowany przez Misię z budynku do budynku to straciłem orientację i nie wiem, co mam na zdjęciach :?

Przy okazji: co z książką o NGLu - jakbyście ją w końcu wydali (z Robertem G.), to nie zamęczalibyśmy Cię tymi pytaniami tutaj :1
Załączniki
Czyli jak dobrze zrozumiałem to jest bud. 1116 ?
Czyli jak dobrze zrozumiałem to jest bud. 1116 ?
budynek 1116.jpg (78.66 KiB) Przejrzano 23881 razy
A kolejne zdjęcia pochodzą z 1142  9stabilizacja nitrogliceryny) - czyli tzw. "gwiazdy"???
A kolejne zdjęcia pochodzą z 1142 9stabilizacja nitrogliceryny) - czyli tzw. "gwiazdy"???
budynek 1142 - zdj 1.jpg (115.59 KiB) Przejrzano 23881 razy
budynek 1142 - zdj 2.jpg
budynek 1142 - zdj 2.jpg (53.9 KiB) Przejrzano 23881 razy
budynek 1142 - zdj 3.jpg
budynek 1142 - zdj 3.jpg (92.58 KiB) Przejrzano 23881 razy
budynek 1142 - zdj 4.jpg
budynek 1142 - zdj 4.jpg (52.11 KiB) Przejrzano 23881 razy
budynek 1142 - zdj 5.jpg
budynek 1142 - zdj 5.jpg (88.17 KiB) Przejrzano 23881 razy
budynek 1142 - zdj 6.jpg
budynek 1142 - zdj 6.jpg (100.97 KiB) Przejrzano 23881 razy
budynek 1142 - zdj 7.jpg
budynek 1142 - zdj 7.jpg (89.94 KiB) Przejrzano 23881 razy
budynek 1142 - zewnątrz.jpg
budynek 1142 - zewnątrz.jpg (157.07 KiB) Przejrzano 23881 razy
Awatar użytkownika
bunkier
brak
Posty: 5306
Rejestracja: czwartek, 9 paź 2008, 23:00
Lokalizacja: Bydgoszcz
Kontakt:

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: bunkier »

Dziki_Koziol pisze:A gdzie można zobaczyć zdjęcia budynków 1555 i 1787? Te budynki istnieją?

Zdjęcie budynku 1787 prezentuję poniżej, wartownia laborki.
Nie mam w ewidencji budynku 1555 być może chodzi o 1559 czyli budynek trafo, który znajduje się przy wjeździe na poligon, gdzie zachował się tylko kulochwyt.

Budynki istnieją, niestety wartownia zdewastowana a trafo jeszcze nie.


Macio pisze:Dzięki Jarek za precyzyjne i obszerne wyjaśnienia...

Nie za ma co :D

Macio pisze:Czy mógłbyś zamieścić jakieś zdjęcia "labiryntu"

Zrobiłeś to na drugim zdjęciu :1
Pierwsze zdjęcie trafione czyli denitracja 1116
Pozostałe to stabilizacja,czyli budynek gwiazdy 1142

Macio pisze:Przy okazji: co z książką o NGLu - jakbyście ją w końcu wydali (z Robertem G.), to nie zamęczalibyśmy Cię tymi pytaniami tutaj :1

Gra nie warta świeczki, a tak chociaż ktoś raz na ruski rok zapyta na forum, to staram się odpowiedzieć :D
Załączniki
1787.jpg
1787.jpg (173.08 KiB) Przejrzano 23854 razy
Macio
BSMZ Bunkier
Posty: 174
Rejestracja: wtorek, 7 cze 2011, 20:47
Lokalizacja: Wabrzezno

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: Macio »

bunkier pisze:Gra nie warta świeczki, a tak chociaż ktoś raz na ruski rok zapyta na forum, to staram się odpowiedzieć :D

A ja będę się upierał, że warta świeczki :za
Niech potomni też coś mają z Twojej (Waszej) wiedzy :idea:

Przy okazji: czy budynek 1555 to nie przypadkiem opisywana parę postów wcześniej trafostacja przy kręgu walcarek???
Awatar użytkownika
bunkier
brak
Posty: 5306
Rejestracja: czwartek, 9 paź 2008, 23:00
Lokalizacja: Bydgoszcz
Kontakt:

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: bunkier »

Macio pisze:Niech potomni też coś mają z Twojej (Waszej) wiedzy :idea:

Potomni będą mieli do poczytania tablicę nagrobną, tyle po nas zostanie.

Macio pisze:Przy okazji: czy budynek 1555 to nie przypadkiem opisywana parę postów wcześniej trafostacja przy kręgu walcarek???

Tak, tak, tak, budynek 1555 to trafo na walcarkach, zakręciłem się jak słoik na zimę :):)
Budynki transformatora wyglądały/ją tak jak na poniższym zdjęciu. Na pierwszym planie widoczny mur przeciwodłamkowy.
Załączniki
Trafo.jpg
Trafo.jpg (142.41 KiB) Przejrzano 23807 razy
Dziki_Koziol
brak
Posty: 107
Rejestracja: środa, 7 gru 2011, 22:12

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: Dziki_Koziol »

Można się wybrać w te okolice, czy też ktoś tego pilnuje?
Awatar użytkownika
bunkier
brak
Posty: 5306
Rejestracja: czwartek, 9 paź 2008, 23:00
Lokalizacja: Bydgoszcz
Kontakt:

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: bunkier »

Rejon walcarek, laborki i kulochwytu nie jest pilnowany. Można się po nim swobodnie poruszać i zwiedzać.
Z walcarkami trzeba się śpieszyć gdyż idą do wyburzenia :(
snake
brak
Posty: 14
Rejestracja: niedziela, 17 sie 2014, 19:36

Re: Numery budynków i ich przeznaczenie

Post autor: snake »

Nie wiem czy dobrze złożyłem fotkę budynku z zewnątrz i jego wnętrze ale kojarzycie jaki to nr i co tutaj było?

Obrazek
Obrazek
Obrazek
ODPOWIEDZ