Cmentarz Trutnowo

[Hrab]

Cmentarz znajduje się na skraju wsi przy drodze do Lubiewa. Jest ogrodzony siatką. Mapka pochodzi z 1913 roku. Na cmentarzu betonowy pomnik bez oznaczeń, kilka nagrobków i drewniany krzyż na postumencie. Moja teoria jest taka, że był to cmentarz epidemiczny. Następnie używano go jako cmentarz wojenny, ale chowano tu głównie lub m.in. żołnierzy niemieckich i dlatego nie ma żadnych oznaczeń na pomniku. Po wojnie nastąpiły ekshumacje na cmentarze zbiorcze.









Betonowe bloki pomnika z tyłu posiadają elementy metalowe, które służyły do mocowania czegoś.
Są też wcięcia w betonie, do których musiał być dopasowany jakiś element, którego dziś tu nie ma.

[Lidka]

Byłam na tym cmentarzu przy okazji rajdu "Śladami żołnierzy września". Cała grupę zaciekawiły te betonowe bloki, ktoś sporo trudu sobie zadał żeby je tam postawić a całość pewnie była jeszcze bardziej imponująca. Pytanie dlaczego teraz stoi tak bardzo zaniedbane, zapomniane? Kiedyś dla kogoś to miejsce było bardzo ważne teraz już takie nie jest?

[Misia]

W źródłach są wymieniane dwa cmentarze w Trutnowie, cmentarz pocholeryczny oraz cmentarz żołnierzy polskich i niemieckich. Ten na zdjęciach wygląda raczej na cmentarz żołnierzy. Jeszcze poszperam, czy to czasem nie jest tak jak mówi Hrab, że to jeden na miejscu drugiego.

[WDW]

Historia z "tajemnicznymi" blokami betonu jest nieco mniej tajemnicza... Otóż pod koniec lat dziewięćdziesiątych jeden z pasjonatów zajmujących się walkami Armii Pomorze mieszkający niedaleko Bydgoszczy, wystąpił z inicjatywą upamiętnienia wszystkich jednostek polskich walczących na terenie Gminy Lubiewo i w okolicy. Wstępnie jako miejsce upamiętnienia wybrano teren tego właśnie cmentarza. Pomnik z betonu miał być tak ustawiony, aby jego elementy wskazywały na pozycje upamiętnianych jednostek z 1939 r. Na pomniku z kolei miały znaleźć się tablice z nazwami jednostek. Ów pasjonat na własny koszt wykonał część tablic, ale do finału sprawy nie doszło ze względu na różne nieporozumienia i konflikty. Wydaje mi się, że o sprawie wie co nieco Robert Grochowski, zna z pewnością owego pasjonata

[Hrab]

Może się mylę, ale mam wrażenie, że te betony stały już w latach osiemdziesiątych, przynajmiej pod koniec. Od tamtych lat jeżdżę w te okolice kilka razy w roku. Pamiętam też kolej działającą na trasie Pruszcz - Terespol, bo myślałem że już nie jeździ (to było ok. 1992) i wjechałem bezmyślnie na przejazd, a zaraz przejechał za mną wagon motorowy SN. Zawsze wtedy zatanawiałem się na tymi betonami na cmentarzu i kogoś tam nawet zapytałem. Otrzymałem odpowiedź, że upamiętniają żołnierzy niemieckich już z I wojny światowej poległych na dalekich frontach i potem były tam pochówki Niemców poległych we wrześniu i dlatego nie ma teraz żadnej tablicy. Ale to takie niesprawdzone ludzkie gadanie.
Drugi cmentarz jest w stronę szosy świeckiej w lesie. Nie robiłem zdjęć z uwagi na śniegi, ale niebawem zrobię (idą roztopy).
Też wypytałem starszą panią o niego i mówiła, że to był zwykły, zadbany jeszcze 30 lat temu, cmentarz dla okolicznych mieszkańców, ale popadł w ruinę. Więc chyba nie choleryczny. Może jest jeszcze jakiś trzeci, albo na cholerycznym był potem zwykły.

[WDW]

to w takim razie mnie wciśnięto kit...

[Robert Grochowski]

Co do tablic upamiętniających jednostki Armii ,,Pomorze", to widziałem je nawet kilka lat temu w bagażniku samochodu Mr T (nie mylić z B. A. Baracusem z Drużyny A ). Nawet zgrabnie wyglądały. Niestety, od tego czasu wszelki słuch po tablicach i tej zacnej inicjatywie zaginął. Tak to już widać jest, gdy w grę wchodzą zadawnione animozje i ambicje personalne.
Nie wydaje mi się, by betonowe postumenty stanowiły pozostałość upamiętnienia z okresu I Wojny. Beton i żelbet dopiero wówczas raczkowały, nawet w dużych miastach takie konstrukcje były rzadkością. A co dopiero w peryferyjnym Trutnowie

[Robert Grochowski]

Mr T twierdzi, że betonowe cokoły zostały ufundowane w latach 90. XX wieku, jako element pomnika upamiętniającego walki jednostek Armii ,,Pomorze". Cenię i szanuję Mr T, dlatego uważam, ze nie ma podstaw do negowania takiej chronologii.

[WDW]

No to jednak pamięć mnie nie zawiodła, szkoda jedynie, że tyle cennej energii Mr T poszło ostatecznie w kosmos...

[Hrab]

Bloki betonowe w czasie odwilży. Na nich piękne zielone porosty.