Cmentarz ewangelicki - Czarnowo

[Ewing]

W Czarnowie niedaleko drogi krajowej nr 80 znajduje się duży ewangelicki cmentarz. Cmentarz jest zaniedbany, zarośnięty i częściowo zaśmiecony, jednak znaleźć można na nim kilka historycznych perełek.
Przepraszam za jakość zdjęć ale robiłem je we mgle.





Zachowało się kilka kamiennych, nagrobków lub ich części w różnym stanie. Niektóre są z inskrypcjami.





Jest również fragment pięknego ogrodzenia jednego z grobów.











-- piątek, 9 kwi 2010, 08:13 --

Na koniec najlepsze

Piękny żeliwny krzyż i inskrypcją z dwóch stron.







oraz zachowany wzdłuż graniczącego z cmentarzem gospodarstwa, fragment oryginalnego ogrodzenia.

[night prowler]

Szczęście, że krzyż ażurowy jeszcze stoi

Czarnowo, wieś parafialna w powiecie toruńskim, na prawym brzegu Wisły, około 2 i pół mili poniżej Torunia. Istniała od najdawniejszych czasów: r. 1233 Konrad Mazowiecki darował ją Chrystyanowi, biskupowi pruskiemu; r. 1285 jest własnością jakiegoś Arnolda z Wałdowa. Następnie była dobrem krzyżackim, należącym do zamku w Bierzgłowie; r. 1457 król Kazimierz IV darował ją na własność Toruńczanom, którzy ją dotąd posiadają [*]. O początku tutejszego kościoła parafialnego donosi wizyta biskupa Olszowskiego z r. 1668, że około r. 1498 sławny radca miasta Torunia, Hans Hytmant, znajdował sie w wielkim niebezpieczeństwie życia na Wiśle. Ślubował wtedy Panu Bogu, że jesli zostanie uratowany, kościół nowy ufunduje w Czarnowie, co tez po ocaleniu się r. 1498 wykonał. Do parafii należą wioski: Czarnowo, Toporzysko, Stanisławki, Zławieś, Pędzewo, Śmolno i Kamionka. Obszaru ziemi liczy Czarnowo 4662 morg, domów mieszkalnych 50, katolików 52, ewangelików 463, szkoła jest w miejscu. Dawniej jeszcze w r. 1585 istniał młyn przy Czarnowie, ale dla braku dostatecznej wody został zaniechany. Zaraz za wsią w stronę ku Wiśle znajdują się prastare szańce wojenne dosyć dobrze utrzymane; wysokie około 8 stóp, choć już teraz znacznie zawiane, otoczone były rowami, do których woda płynęła z Wisły; głębokie były te rowy na 20 stóp, szerokie 22 stóp; w wojnie z Napoleonem zajęły te szańce wojska pruskie r. 1806, zaś r. 1814 wojska rosyjskie.

[*] - do rozbiorów

W drugiej połowie XVI w. w czarnowie osiedlili się menonici. Zajmowali się rekultywacją terenółw zalewowych. Prawdopodobnie to ich potomkowie spoczywają na tym cmentarzu.

[Misia]

Tak, krzyże i ogrodzenia są coraz rzadziej spotykane na zapomnianych cmentarzach.

To ja dodam trochę historii Czarnowa:


Czarnowo

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1222 r. pod nazwą Carnowo. W 1454 r. król Kazimierz Jagiellończyk przekazał ją miastu Toruniowi. Około 1600 r., Czarnowo wchłonęło inną wieś o nazwie Smogórsk, gdzie utworzony został folwark dzierżawiony w 1718 r. przez majora Buttnera. Nad Wisłąznajdowała się osada, przystań promowa zwana Ostromeckiem Przewozem. Prom kursował pomiędzy brzegami Wisły, zapewniając komunikację z Solca Kujawskiego do Czarnowa. We wsi znajduje się gotycki kościół p.w. św. Marcina z początku XIV w., przebudowany w 1498 r. Przy budynku szkoły znajduje się dwór z przełomu XIX i XX w. W pobliżu Kanału Górnego położone jest grodzisko późnośredniowieczne z częściowo zniszczonym wałem zewnętrznym. Teren grodziska został wykorzystany w 1806 r. przez wojsko pruskie oraz w 1814 r. przez wojsko rosyjskie, w celu ustawienia baterii artyleryjskiej. W dolnym odcinku Kanału Górnego znajduje się nieczynny młyn wodny z początku XX w. . Ok.500 metrów od kościoła, w kierunku Bydgoszczy znajdowała się końcowa stacja kolejowa linii Toruń - Czarnowo przekazana do użytku w 1910 r. (zlikwidowana w 1972r.). Na cmentarzu parafialnym znajduje się pomnik pomordowanych mieszkańców Czarnowa.

[Ewing]

Kościół, grodzisko oraz pomnik pomordowanych można znaleźć w poniższym wątku.
viewtopic.php?f=9&t=568

[Misia]

Jeszcze znalazłam w Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminay Zławieś Wielka w Wykaz obiektów sakralnych - kościoły i cmentarze - Cmentarze ujętych w ewidencji:

Czarnowo - mennonicki, założony w połowie XIX w. -nieczynny (zlikwidowany - usunięte nagrobki i zieleń)

[night prowler]

Czy mógłbyś napisać, gdzie dokładnie ten cmentarz się znajduje? Po której stronie szosy, może jakiś punkt odniesienia.

O ile pamiętam to cmentarz znajduje się w rejonie skrzyżowania ulicy Akacjowej z ulicą Jaworową. Patrząc od strony Bydgoszczy trzeba skręcić w lewo za budynkiem dawnej stacji PKP Czarnowo.

[Piskal]

Już wiem gdzie jest,dostałem od Ewinga link do Google Earth. Świetna mapa, zaznaczonych wiele fantastycznych miejsc. W niedzielę po kościółku idę na rekonesans. To niesamowite,mieszkam w Toporzysku ponad 30 lat i nawet nie słyszałem o tym cmentarzu. Nigdy tak do końca nie znamy swojej okolicy.

[Misia]

Kilka tegorocznych zdjęć.

Krzyż nadal stoi.














Kiedyś krzyży było więcej...

[Ewing]

Od 2011 roku cmentarz radykalnie zmienił swój wygląd
Jest zadbany, nagrobki oczyszczone.
Fotki z wczorajszego dnia.