Bydgoskie groby

[AERO]

Proponuję Państwu wątek o którym myślałem już od dawna. Chciałbym aby umieszczano w nim fotografie grobów ludzi związanych z naszym miastem , zasłużonych , wybitnych i już trochę zapomnianych.

[Mac]

Ciekawe ciekawe...
u Austriakow znany jako Napoleon Louis Edler von Wawel
http://pl.wikipedia.org/wiki/Napoleon_Louis-Wawel

Leszek Bialy
http://pl.wikipedia.org/wiki/Leszek_Bia ... rucznik%29

A na innym forum znalazlem taka liste...

Wykaz śp. ksieży, lekarzy, artystów, postaci zacnych rodów i innych, pochowanych na cmentarzach miasta Bydgoszczy, oraz w Górze,Chełmcach i Piaskach . 1.Cmentarz NSPJ ul. Ludwikowo : Alumn Bronisław Kostkowski . Andrzej Jan Szwalbe . Attilio Soldan ( żołnierz włoski ) .
Jerzy Lawina-Świetochowski ( kompozytor ) .
Ks. dr Stanisław Wenerski . Ks. Franciszek Domiński . Ks. Franciszek Kokowski . Ks. Józef Marcinkowski . Ks. kan. dr Franciszek Otton . Ks. mjr Wacław Morkowski . Ks. Paweł Włoch . Ks. prał. Antoni Majchrzak . Ks. prof. Wiktor Preys ( syn sierp-polaczka ) .
Ks. dr Jerzy Skórcz . Ks. dr Leon Dachtera . Ks. Leon Jasiek . Ppłk. Jan Gawroński ( d-ca Bydg. Bat. Obr. Narod. ) .
2.Cmentarz wojskowy ul. Ludwikowo : Stanisław Oppeln- Bronikowski ( b. radca cesarski ) .
Stefania Szpotańska-Cichoracka ( aktorka ) .
Władysław Cichoracki ( aktor ) .
3.Cmentarz ul. Toruńska : Ks. prał. Piotr Rynkiewicz . 4. Cmentarz ul. Artyleryjska : Antoni Szemet ( gen. WP ) .
Dr med. Antoni Jędruszek . Ks. Antoni Dahlman . Ks. Bernard Rygielski . Ks. Bronisław Pokorski . Ks. kan. Henryk Zimny . Ks. prał. Tadeusz Skarbek-Malczewski . Ks. prał. Zbyszko Hanelt ( misjonarz z Papui Nowej Gwinei ) .
Ks. kan. Franciszek Hanelt . Ks. prał. dr Stanisław Wiśniewski . Ks. radca Stanisław Mocny . Ks. Roman Len . Ks. Ryszard Markwart . Ks. Wincenty Orynt . Ks. Stanisław Budrys . Ks. kan. Bronisław Stałkowski . Stanisław Niesiołowski ( I - szy starosta bydgoski ) .
5. Cmentarz Starofarny ul. Grunwaldzka : Dr. Emil Warmiński . Dr. Jan Raszeja . Inż. Franciszek Siemiradzki . Prof. dr Wojciech Cieśla ( żołn. AK ) .
Mjr Mieczysław Barciszewski ( tablica ku czci b. d-cy bryg. spadachr. w Szkocji ).
Wspólna tablica 23 żołnierzy francuskich z wojny 1871 r.
6 . Cmentarz ul. Wyszyńskiego : Doc.dr med. Zygmunt Ukleja . Helena Rusiecka-Szyperska ( art. śpiewak ) .
Ks. Stanisław Taczkowski . Ks. Szczepan Misiak . Ks. Piotr Konieczka . Ks. prał. Stefan Weretczuk . Prof. dr Antoni Filutowicz . Prof. dr Eugeniusz Hohendorf . Prof. dr Ludwik Grabowski . Prof. dr płk. WP Lesław Wichliński . 7 . Cmentarz - ( osiedle Błonie ) ul. Stawowa : Ks. dr Bernard Żuchowski . Ks. dr Feliks Małecki . Ks. Jerzy Osiński . Ks. kan. Wawrzyniec Skonieczny . Ks. prał. Janusz Grajek . Ks. prał. Jerzy Gołębiewski . Ks. prał. Mieczysław Skonieczny . Ks. Bernard Jekel . Ks. Leon Lenz . Lech Lutogniewski ( prawnik , reporter ) .
7 . Cmentarz Ewangelicki ul. Zaświat : Dr. med. Józef Jonscher . Dr. med. Paweł Sauter . Joanna Witt Jonscher ( artystka malarka ) .
Ks. Michał Jamny . Ks. Stanisław Słotwiński . Ks. Waldemar Preiss . Prof. Emil Ismer . Tadeusz Nowakowski ( pisarz , publicysta , b. red. Radia RWE ) .
Teresa Ciepła i Olgierd Ciepły ( polscy olimpijczycy ) .
8 . Cmentarz w Górze k. Inowrocławia : Ks. Franciszek Matuszewski . Ks. Leopold Sonnenberg . Ks. radca Michał Sempowicz . Kazimiera z Jaczyńskich Łyskowska . Pomnik ku czci Kościelskich ( od syna Artura w 1867 r.) .
Stanisław Przybyszewski ( piewca wielkopolski , meteor młodej Polski ) .
Groby Kozłowskich . 9 . Cmentarz w Chełmcach k. Kruszwicy: Jan Gralak i Jan Kujawa ( powstańcy polegli w 1919 r.) .
Ks. kan. Kacper Kaczmarek . Ks. kleryk Józef Mazurkiewicz . Ks. Konrad Wilhelmi . Tablica ku czci ks. Antoniego Ludwiczaka ( we wnętrzu kościoła ) .
Groby Kozłowskich . 10 . Cmentarz w Piaskach k. Kruszwicy : Grobowiec Rodziny Jaczyńskich . Ks. Marcin Krawczak . Ks. Józef Domagała . Ks. Józef Malinowski . Stanisław Ziętkowski ( powstaniec poległy w 1919 r.) .

[bunkier]

Włoski jeniec, zastanawia mnie data śmierci. Czyżby z obozu przy Luftmunie ?
Pochowany na cmentarzu przy ul. Ludwikowo.

[Slav76]

Rzeczywiście data śmierci ciekawa. Wiadomo kiedy w Bydgoszczy pojawili się pierwsi Włoscy jeńcy? Pewnie jakoś pod koniec 43 roku?

[seth]

Na pewno w 1942 żaden Włoch nie był niemieckim jeńcem .Jednak mógł umrzeć w którymś z bydgoskich szpitali w wyniku odniesionych ran. Informacje o zmarłych Włochach można znaleźć u Bernasia "Armira nie wróci do Italii". Jest tam kilkanaście nazwisk żołnierzy którzy pozostali w Bydgoszczy na zawsze.

[bunkier]

Wiadomo kiedy w Bydgoszczy pojawili się pierwsi Włoscy jeńcy? Pewnie jakoś pod koniec 43 roku?

Po upadku Mussoliniego(wrzesień 1943r) jeńcy Włoscy trafili m. in. do Stalagu XX A, w Toruniu. Pod koniec 1943 roku część z nich została przewieziona do jednego z obozów bydgoskiego D.A.G. Pracowali do końca wojny. W czerwcu 1945 roku za zgodą rosyjskiego komendanta obozu włoskiego został rozegrany na Stadionie Miejskim mecz piłki nożnej między drużyną Włoską a BKSem. Wynik meczu 2:2(0:0).

[Drzewol]

W czerwcu 1945 roku za zgodą rosyjskiego komendanta obozu włoskiego został rozegrany na Stadionie Miejskim mecz piłki nożnej między drużyną Włoską a BKSem. Wynik meczu 2:2(0:0).

Tak na marginesie, to mecze z włoskimi jeńcami były 3. Pierwszy 7 czerwca, ostatni dokładnie miesiąc później. Jakby kogoś to interesowało, to szerszy opis i zdjęcia drużyny włoskiej można znaleźć w niedawno opublikowanej książce Sławomira Wojciechowskiego "Zapomniane pokolenie. Polonia Bydgoszcz 1920-1949".

[Slav76]

Dzieki za info!

[seth]

Na wstępie sprostuję autora książki "Armira nie wróci do Italii" nie był to Bernaś, tylko Jacek Wilczur. Autora przepraszam.

W związku z zamieszczonym zdjęciem grobu włoskiego jeńca znajdującego się przy ulicy Ludwikowo, przedstawię listę imienną żołnierzy włoskich pochowanych w naszym mieście. Powstała ona na podstawie ustaleń władz włoskich, jak i autora powyższej książki prof. Wilczura.

1.woj.Artioli Afro ur.1923 - zm.15.07.1945 wskutek wycieńczenia po pobycie w obozie
2.szer.Battagli Gaetano ur.1923 - zm.18.12.1943
3.woj.Battato Sebastiano ur.1923 - zm.6.09.1945 wskutek wycieńczenia po pobycie w obozie
4.szer.Bergo Gulio ur.1919 - zm.17.08.1944
5.Camillo Wilma ur.1931 - zm. 23.08.1945 wskutek wycieńczenia po pobycie w obozie
6.woj.Cecconi Franco ur.1912 - zm. 22.09.1945 j.w
7.woj.Ferrari Antonio ur.1922 - zm.27.09.1945 j.w
8.Franklin ........? - zm. 1945 pochowany na cm.Nowofarnym
9.szer.Locatelli Arturo ur.1923 - zm.31.07.1945 wskutek wycieńczenia po pobycie w obozie
10.szer.Mantovani Marcello ur.1910 - zm.3.12.1943
11.woj.Mariani Vittorio ur.1921 - zm.20.08.1945 wskutek wycieńczenia po pobycie w obozie
12.woj.Mazzo Mario ur.1915 - zm.5.09.1945 j.w
13.robotnik Moiolo Giuseppe ur.1924 - 12.12.1944
14.szer.More Andrea ur.1908 - 23.02.1944
15.szer.Oriente Nicola ur.1918 - 18.10.1945 wskutek wycieńczenia po pobycie w obozie
16.woj.Orso Francesco ur.1893 - zm.9.07.1945 j.w
17.szer. Pagos Innocente ur.1920 - zm.8.11.1945 j.w
18.st.kapr.Palezza Giovanni ur.1919 - zm.7.09.1945 j.w
19.szer.Pedrollo Antonio ur.1918 - zm.2.11.1943
20.szer.Piantelli Palmiro ur.1915 - zm.19.09.1945 wskutek wycieńczenia po pobycie w obozie
21.szer.Rocchi Anselmo ur.1910 - zm.5.01.1944
22.szer.Sedini Andreino ur.1923 - zm.14.07.1945 wskutek wycieńczenia po pobycie w obozie

Jak widzimy aż 14 z nich zmarło już po wyzwoleniu obozu D.A.G w Bydgoszczy. Wśród nich tylko jeden jest określany jako robotnik, reszta to wojskowi (woj). Co do Atillo Soldano to jak widać nie widnieje on na liście zmarłych jeńców. Wszystko wskazuje na to że w momencie śmierci był żołnierzem ARMIR-y ( Armato Italiano del Russia), a nie jeńcem.

P.S Książka Wilczura ukazała się w roku 1962. Nazwiska na liście "bydgoskiej" zaznaczyłem ołówkiem około roku 1980. Cieszę się że moglem się tym podzielić na forum 'Bunkier".

[bunkier]

Seth dzięki za listę.

Jeżeli mogę to chciałbym jeszcze nawiązać do tematu osiedli pracowniczych(obozów) przy D.A.G. W jednym z dokumentów wystawionym w dniu 02.07.1941 roku i wysłanym do zarządu firmy Montan(wykonawca) jest informacja o tym że osiedle pracownicze nr IV na Kaltwasser zostało ukończone w grudniu 1940 roku. Od 09.04.1941 roku zamieszkują tam Włosi – pracownicy budowlani. Można pokusić się o przypuszczenie że Attilo Soldan był jednym z takich pracowników.

[seth]

Oczywiście tego wykluczyć nie można. Pytanie podstawowe brzmi: od którego roku Włosi mogli zgłaszać się ( lub byli powoływani) na roboty na terenie Rzeszy W roku 1942, Attilio nie mógł być jeńcem, tylko ew. robotnikiem. Warunki w jakich pracowali obywatele państw Osi, były o niebo lesze niż reszty pracowników. Wobec czego jego śmierć jest ........intrygująca.

[AERO]

A może Attilio Soldan był wysokiej klasy specjalistą zatrudnionym (oddelegowanym) np. w D.A.G. a zmarł na skutek jakiegoś wypadku w fabryce ?

[BYDZIAK 1958]

Władysław Paciorkiewicz urodził się 15 grudnia 1876 roku w Żegrowie w powiecie śmigielskim. Zdobywszy kwalifikacje mechanika wyjechał do Berlina. Pracował dla kolejnych niemieckich fabryk jako mechanik-konstruktor i kierownik techniczny. Doświadczenie zawodowe zdobywał też w Wielkiej Brytanii i w USA. Z Bydgoszczą związał się w 1921 roku.
W swoim domu przy ul. Malborskiej 24 (obecnie Dolina , dom jakiś czas temu został rozebrany, ale była na nim tablica pamiątkowa) skonstruował pierwszą maszynę do pisania.
Zmarł 6 lipca 1925 roku. Spoczywa na cmentarzu Starofarnym.
Szersze wspomnienie o nim w KB 1971 s 89

[Ewing]

Włoski jeniec, zastanawia mnie data śmierci. Czyżby z obozu przy Luftmunie ?
Pochowany na cmentarzu przy ul. Ludwikowo.

Zrobiłem zdjęcia nagrobku, który prezentował Jarek (fotki zniknęły wcześniej z forum)
W artykule z 2007 roku znalazłem informację, że pochówek odbył się miesiąc wcześniej 17 marca 1942 roku, a więc i data śmierci musiała być wcześniejsza (data pochówku zapisana jest w dokumentacji cmentarza).