Cmentarz Sucha Młyn

[Hrab]

Cmentarz w Suchej Młyn znajduje się na wzgórzu przypominającym kurhan lub grodzisko, niedaleko starego młyna wodnego. Nie ma tam żadnych pomników, a jedynie pozostałości dwóch grobów zbudowanych z kamieni poprzez ich wygrodzenie w kształcie prostokąta. Cmentarz pokazuje dużą skłonność ewangelików do tworzenia małych wspólnot, gdyż Sucha Młyn to w zasadzie skraj wsi Cierplewo, a zarówno w Cierplewie, jak i pobliskim Wielonku, także w samej Suchej, też znajdowały się cmentarze. Chyba, że jest to przypadek, gdzie mały, stary i trudno dostępny cmentarz (małe wzgórze ma strome zbocza) został zastąpiony przez któryś z tych sąsiednich.

[Misia]

Zaciekawiłeś mnie tym cmentarzem. Jest dość nietypowy i ma rzadko spotykane oznaczenie na mapie. Wiesz może o nim coś więcej?

[Hrab]

Niestety nic więcej nie wiem. Co ciekawe, właziłem na to wzgórze z 10 - 15 lat temu przypatrując się jego specyficznej budowie i nic tam nie znalazłem. Spodziewałem się jakichś śladów grodziska lub prehistorycznego cmentarza. Kilka dni temu ktoś miejscowy powiedział mi, że był tam cmentarz ewangelicki, więc wszedłem jeszcze raz i zrobiłem te zdjęcia. Oznaczenie nie jest dziwne, choć na pierwszy rzut oka zaciekawia. Po prostu krzyż oznacza cmentarz, a niesamowicie wyglądają te promienie wokół będące oznaczeniem skarpy. Ich ułożenie jest ciekawe, bo to bardzo małe, okrągłe i dość wysokie wgórze. Miejsce jest interesujące. Obok stary młyn, zabudowania pracownicze młyna i wielki dąb w starym wyrobisku - kopalni żwiru - zapewne przy byłej siedzibie młynarza . Za wgórzem cmentarnym było kiedyś płytkie jeziorko, ale wyschło wiele tat temu. Niemal symetrycznie po drugiej stronie zalewu, w lesie, jest tablica upamiętniająca lotników niemieckich poległych w katastrofie samolotu, który spadł w czasie burzy.

[Misia]

A spotkałeś się już z takim oznaczeniem cmentarza na mapie? Zazwyczaj nawet jeśli cmentarz znajduje się na górce to i tak oznaczeniem są krzyżyki w wieloboku (trójkąt, prostokąt)...

[Hrab]

Też tak pomyślałem - że powinna byc obwódka w postaci linii. Czasem bywa specyficzne oznaczenie muru kamiennego - na przykład cmentarz epidemiczny w Glinkach. Ale cmentarz w Cierplewie też ma taki mur i to bardzo okazały, a na mapie otacza go wielobok z linii. Więc i tu może jest jakieś odstępstwo. Na przykład z braku miejsca (cmentarz jest mały) lub z powodu uznania, że granice wyznacza skarpa. A może to oznaczenie mogiły, pojedyńczych mogił ? Może to nie był typowy cmentarz?

[Misia]

Nawet jeśli na mapie zaznaczone są skarpy to i tak cmentarz ma granice w postaci linii... W necie jak na razie nie mogę nic znaleźć na ten temat, trzeba szukać głębiej...

[Hrab]

Na mapie z 1940 roku jest okrągła obwódka. Jednoczesnie legenda tej mapy opisuje krzyż bez obwódki jako pojedynczy grób. Wcześniejsza mapa była z 1913-go. Więc nadal jest tu pewne niedomówienie. Może było to jakieś specjalnie miejsce pochówku.

[Misia]

Może to cmentarz poepidemiczny? Zazwyczaj nie znajduje się na nich nagrobków, ale te są nietypowe, więc..

[night prowler]

Tego typu oznaczenie, kreseczki tworzące kształt zamknięty oznaczają pradawne grody, którym zwykł towarzyszyć napis "burgwall" lub "schwedenschanze" - szwedzkie szańce - tak kiedyś określano różnego rodzaju kopczyki i grodziska. Część z nich służyła jako okopy dla wojsk szwedzkich zza czasów potopu i stąd taka nazwa.

Zatem, trop z grodziskiem, które potem stało się jest słuszny.

[aczapa]

Witam
Na wstępie chciałbym się przedstawić nazywam się Andrzej Czapiewski jestem bydgoszczaninem od bardzo wielu pokoleń. Moje zainteresowania to 2 wojna światowa i historia Bydgoszczy. Forum obserwuję od około dwóch lat ale teraz postanowiłem coś napisać. Znalazłem wątek o cmentarzu w Suchej i widzę że zastanawiacie się jak on mógł wyglądać. Miałem okazję oglądać go w stanie prawie nie naruszonym było to trzydzieści cztery lata temu. Byłem z rodzicami na wczasach w ośrodku wczasowym CPN w Wielonku czyli całkiem niedaleko Suchej. Pewnego razu postanowiliśmy przespacerować się do wsi pamiętam że po drodze na polu zobaczyliśmy zalesione wzniesienie, oprócz mnie były z nami dzieciaki znajomych, jak to dzieciaki postanowiliśmy się wdrapać na tą górę. Pamiętam to jak dziś po zdobyciu wzgórza stanąłem jak wryty przede mną ukazał się cmentarz na którym było kilka nagrobków z metalowymi krzyżami między nimi były również wykute w kamieniu. Pamiętam że napisy były pisane gotykiem a daty dziewiętnastowieczne. Jak widzę na zdjęciach niewiele z tego zostało szkoda. To tyle mam nadzieję że mogłem wam w jakimś stopniu pomóc. W miarę możliwości postaram się czynnie uczestniczyć w życiu forum.
Pozdrawiam Andrzej

[Hrab]

Będąc ponownie latem 2011 roku na wzgórzu cmentarza, kiedy zszedłem z niego do przepływającego obok strumienia, który zasilał pobliski młyn w miejscowości Sucha Młyn, zauważyłem , że zagospodarowały się tam bobry.
Bobrów przez wiele lat nie było w tych stronach, chyba od czasu powstania zalewu aż do około roku 2000. Kiedy wróciły, zaczęły nietypowy dla siebie tryb życia bez budowania żeremi. Żyją w norach wykopanych w brzegach zalewu, posiadających wyjście pod wodą i często drugie na lądzie. Ta zmiana umożliwiła im opanowanie środowiska w stopniu takim, że stały się uciążliwe.
Teraz zaczęły wracać do swoich tradycyjnych metod gospodarowania na dopływach zalewu. Na zdjęciu widać budowaną przez nie tamę, która podniosła wodę o jakieś 30 – 40 cm.

[Hrab]

Słyszałem ostatnio o nazwie używanej dla określenia wzórza cmentarnego - "Kozia Górka".

[Hrab]

Na mapie z 1893 roku można zauważyć cmentarz będący przedmiotem tego wątku w towarzystwie dwóch innych - już opisanego cmentarza w Cierplewie przy drodze do Glinek i cmentarza, którego nie widać na innnych mapach - tego na południe, przy literce C, w czerwonym kółku. Znajduje się on na wzgórzu po drugiej, południowej stronie strumienia zasilającego młyn. Ciekawe, czy został jakiś ślad po nim. Jest tam jeszcze opuszczone to gospodarstwo widoczne na mapce obok cmentarza.

[mariw]

Forum znam i czytuję od dłuższego czasu, ale dopiero ta mapa zmotywowała mnie do rejestracji

Hrab, co ta za arkusz mapy z 1893 i skąd masz ten skan?

Pracuję nad udostępnianiem w internecie skanów starych map z możliwością płynnego ich nakładania np. na zdjęcia satelitarne google. Jeden z taki eksperymentów dostępny jest tutaj.

[Marcin B]

Stare mapy można znaleźć np. tutaj:
http://polski.mapywig.org/news.php
http://www.mapy.eksploracja.pl/news.php

[Hrab]

Tę konkretnie mapę sciągnąłem skądś na komputer, bo zaciekawiły mnie pewne istotne różnice w stosunku do innych map przy jednoczesnej dużej dokładności. Widać zabudowania i cmentarze, mosty, młyny, których póżniej już nie ma. Nie ma na niej jeszcze linii kolejowej przechodzącej przez "żelazny most".
Nie pamiętam skąd ściągnąłem, chyba z WIG - podstrona mapy niemieckie do 1919 http://polski.mapywig.org/viewpage.php?page_id=44, ale na pewno jest ona tutaj: http://igrek.amzp.pl/result.php?cmd=pt& ... deempty=on

[mariw]

Dzięki! Mapa już wrzucona do QGIS i rozgryzam kalibrację