Cmentarz - Bydgoszcz (Leszczyńskiego - Halicka - Ustrzycka)

[Drzewol]

Zaciekawił mnie pewien skwer w trójkącie ulic Leszczyńskiego - Halicka - Ustrzycka na Górzyskowie. Jak wynika z przedwojennych map, w tym miejscu znajdował się cmentarz. Czy ktoś z was ma może jakieś wiadomości na jego temat?
Poniżej kilka map i zdjęć dotyczących tego miejsca.

Widok satelitarny
http://i51.tinypic.com/1zptba9.jpg

Widok od strony skrzyżowania Leszczyńskiego i Czackiego.
http://i56.tinypic.com/2ivk6q0.jpg

Widok od skrzyżowania Leszczyńskiego i Halickiej.
http://i51.tinypic.com/16k75gh.jpg

Mapa z 1908 r.
http://i54.tinypic.com/ev9g7c.jpg

Mapa z 1939 r.
http://i54.tinypic.com/20zqiw9.jpg

[seth]

Na 100 % był to cmentarz. Z tego co mówią mieszkańcy Szwederowa, podobno w latach 80/90 w ramach prac ziemnych wykopano jakieś kości. Potwierdzenia innego niż stugębna plotka nie mam, jednak to, że ten skwer był cmentarzem należącym do parafii Marcina Lutra przy Leszczyńskiego, jestem pewien.

[Robert Grochowski]

Swego czasu mieszkałem przy ul. Czackiego i interesowałem się tym miejscem. Według nielicznych już świadków, ostatni pochówek miał tu miejsce w 1945 roku. Później nagrobki usunięto, a pochówki zostały w ziemi. Z racji tego, że niemal codziennie tędy przechodziłem w latach 80. i 90. mogę powiedzieć, że nie były tu wówczas prowadzone żadne większe roboty ziemne. Planowano w tym miejscu budowę ośrodka zdrowia - ale z racji konieczności przeprowadzenie ekshumacji - pomysł ten szybko zarzucono. Obecnie tylko najstarsi mieszkańcy wiedzą, że był tu niegdyś cmentarz. Dla młodszych jest to wstrząsająca informacja, zwłaszcza, gdy mieszkają w pobliskich domach

[Misia]

Cmentarz ten został wspomniany w (być może amieszczanym już) artykule Co kryje ziemia pod Bydgoszczą?

"Czas nieubłaganie zawsze trawił i nadal trawi miejsca spoczynku. Współczesny bydgoszczanin nie uświadamia sobie, jak wiele cmentarzy zniknęło już bądź właśnie znika z pejzażu miasta. Dotyczy to głównie ewangelickich i tzw. mieszanych, przeważnie XIX-wiecznych, zakładanych wraz z rozrastaniem się miasta. Część zlikwidowano jeszcze w początkach naszego stulecia, część po II wojnie, jak choćby staroewangelicko-unijny przy ul. Jagiellońskiej (dziś jest tam park Ludowy). Opustoszałe pokryły się ziemią, zarosły chaszczami, gdzieniegdzie pozostawiając na powierzchni resztki śladów. Tak stało się w przypadku cmentarza na Szwederowie przy ul. Leszczyńskiego, przy Witebskiej (gminy ewangelicko-unijnej), na Osowej Górze przy końcu ulicy Masztowej, na Prądach przy obecnej ulicy Tańskich, w Smukale przy obecnej ul. Palmowej, na Kapuściskach przy ul. Smętnej, na Czyżkówku przy ul. Głuchej i Siedleckiej. Nie zachował się żaden cmentarz żydowski ani w Bydgoszczy (Wzgórze Dąbrowskiego, ul. Szubińska), ani w Fordonie (ul. Piastowa). "

[Drzewol]

Potwierdzenia innego niż stugębna plotka nie mam, jednak to, że ten skwer był cmentarzem należącym do parafii Marcina Lutra przy Leszczyńskiego, jestem pewien.

Co ciekawe, w uchwale Rady Miasta teren jest opisany jako "nieczynny cmentarz niemieckich katolików", co w kontekście powyższych informacji wydaje się być zapisem błędnym.

[seth]

W okresie międzywojennym do katolików narodowości niemieckiej należały dwa kościoły, na pl. Piastowskim i na Starym Rynku. Gdzie chowano parafian obu kościołów Nie wiem.

Jak wiadomo cmentarz ten istniał przed I wojną, na mapach jest od roku 1907 ( chyba że wcześniej?) Kościół Marcina Lutra zbudowano w 1906. Sądzę że temat jest rozwojowy i wymaga głębszej analizy.