Wieża Bismarcka

[bunkier]

Cmentarz Bohaterów Bydgoszczy na Wzgórzu Wolności, od wejścia kierujemy się na prawo w kierunku ołtarza. Ołtarz i krzyż stoją na podwyższeniu, to właśnie są fundamenty wieży Bismarcka.

[kita]

GPS 53° 7.045', 18° 1.267'

Jak to rozrysowałem to pięknie widać w dwie strony jaki miała zasięg

[Stanislaw]

To też (chyba) wieża Bismarcka. Niestey, zdjecie bez podpisu.

[seth]

To nie jest wieża Bismarcka kolego. To Pomnik Bitwy Narodów pod Lipskiem.

[Stanislaw]

Dziekuję za wyjaśnienie.

[seth]

Dziekuję za wyjaśnienie.

Zawsze do usług.

[Ewing]

W dniu 27.11.2013 Stowarzyszenie wystąpiło do Urzędu Miasta z wnioskiem o zgodę na ustawienie na terenie Cmentarza Bohaterów Bydgoszczy tablicy informacyjnej dotyczącej Wieży Bismarcka / Wieży Wolności. Poniżej projekt tablicy oraz propozycja tekstu, który miał się na niej znaleźć.

Tablica3.jpg (173.64 KiB) Przejrzano 18260 razy

W tym miejscu, w latach 1905-1928 znajdowała się Wieża Bismarcka przemianowana z czasem na Wieżę Wolności.

Budowa pomnika - wieży została zapoczątkowana 23 marca 1905 roku przez zawiązanie „Komitetu Budowy Wieży Bismarcka”. Mieszkańcy ówczesnej niemieckiej Bydgoszczy znanej jako miasto Bromberg (1772-1920) zamierzali w ten sposób upamiętnić postać byłego premiera Prus, kanclerza Rzeszy, niemieckiego polityka Otto von Bismarcka, który w drugiej połowie XIX w. doprowadził do zjednoczenia Niemiec. Prowadzona przez niego polityka Kulturkampf w odniesieniu do dawnych ziem polskich wiązała się z intensywną germanizacją tych terenów oraz walką ze wszelkimi przejawami polskości.

W 1907 roku rozpoczęto oficjalną zbiórkę pieniędzy na wspomniany powyżej cel. Budowę rozpoczęto 31 marca 1911 roku według projektu "Zmierzch Bogów" berlińskiego architekta Paula Walthera. Uroczyste otwarcie odbyło się 25 maja 1913 roku.

Podobnych wież – pomników poświęconych Bismarck’owi wybudowano na terenie obecnej Polski 40 – 17 z nich zachowało się do chwili obecnej (m.in. w Lęborku, Szczecinku, Mrągowie, Ostródzie, Wieleniu).

Bydgoską wieżę wzniesiono na planie kwadratu o boku 21 metrów i wysokości 25 metrów. Jej zwieńczenie stanowiła misa ogniowa o średnicy 3,5 metra i wadze 2 ton. Po obu stronach granitowych schodów prowadzących do wejścia, usadowione były dwie misy ogniowe, każda z nich miała średnicę 2,5 metra i wagę 1 tony. Nad wejściem górował 4 metrowy relief przedstawiający rycerza zakonu krzyżackiego z tarczą i mieczem w ręku. Budowla ze względu na swoją lokalizację na wzgórzu, służyła również jako wieża widokowa.

W środku znajdowała się izba pamięci o wysokości 5 metrów, z ozdobnym
portalem nad wejściem. W centrum izby stał posąg Bismarcka odlany z brązu o wysokości 2,6 metra, wykonany przez berlińskiego rzeźbiarza Richtera - Elsnera. Kanclerz został przedstawiony na nim w mundurze kirasjera, na głowie miał hełm, a w prawej ręce trzymał konstytucję Rzeszy Niemieckiej. Oprócz pomnika w sali znajdowała się również wykonana z brązu Tablica Cesarska. Ściany głównej sali zdobiło 25 tablic pamiątkowych. Nad izbą pamięci znajdowało się kolejne pomieszczenie z portretem Bismarcka oraz zdjęcimi z okresu budowy wieży. Z tego pomieszczenia można było dostać się po stalowych schodach na otwarty taras widokowy.

W 1919 roku, na krótko przed przejęciem Bydgoszczy przez władze polskie, ówczesny nadburmistrz Paul Mitzlaff wywiózł większość tablic pamiątkowych oraz pomnik Bismarcka. Posąg został ustawiony w ogrodzie Domu Niemieckiego we Frankfurcie nad Odrą, a tablice ofiarowano organizacji opiekującej się pomnikiem na polach Grunwaldu.

W dniu 13 października 1921 roku uchwałą Rada Miasta wieża została przekazana władzy duchownej. 22 października 1921 roku nastąpiło oficjalne przekazanie budowli oraz przemianowanie jej nazwy na „Wieża Wolności”. Również dotychczasowe Wzgórze Bismarcka przemianowano na Wzgórze Wolności. Wieżę poświęcił biskup Tadeusz Malczewski. Według ustaleń miała być przekształcona w kaplicę, a na szczycie w miejscu misy ogniowej miał stanąć wielki krzyż. Przez kilka lat prowadzono spór w oparciu o stworzone koncepcje nad ostatecznym wyglądem wieży po przebudowie. W związku z brakiem porozumienia oraz brakiem środków finansowych Rada Miasta w dniu 12 kwietnia
1928 roku podjęła decyzję o jej wyburzeniu. Dnia 17 maja 1928 roku pierwsza próba zburzenia wieży przy użyciu kwasu pikrynowego zakończyła się niepowodzeniem. Następnego dnia podjęto drugą próbę z użyciem ok. 30 kg trotylu (TNT) o godzinie 20:13 wieża została zniszczona. Kamienie i gruz posłużyły do utwardzenia terenu pod budowę elektrociepłowni na Jachcicach.

Do dnia dzisiejszego zachowały się pozostałości schodów prowadzących do
Wieży, a także część fundamentu wieży, który po przebudowie pełni obecnie
funkcję ołtarza na Cmentarzu Bohaterów Bydgoszczy.


Tekst pod zdjęciami (po prawej stronie patrząc na tablicę):
Powyżej trzy z kilku tablic pamiątkowych , które umieszczone były we wnętrzu wieży. Napis na tablicy z orłem głosił w dosłownym tłumaczeniu: „Naszemu Bismarckowi Rząd Królewski w Bydgoszczy. Jeśli pozostaniemy zjednoczeni stworzymy ciężki i twardy fragment Europy, którego nikt nie tknie nie łamiąc sobie na nim palców”.

Jedyna zachowana tablica znajduje się w zbiorach Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. Jest to tzw. Tablica Cesarska („Kaisertafel”), będąca darem cesarza Niemiec Wilhelma II . Napis na niej głosi: Dem grossen Kanzler Kaiser Wilhelm II. 1912. (Wielkiemu Kanclerzowi Cesarz Wilhelm II. 1912.)

W dniu 17.12.2013 otrzymaliśmy pismo z informacją, że wniosek zostanie rozpatrzony w dniu 27 grudnia na posiedzeniu Miejskiego Komitetu Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

W dniu dzisiejszym z mediów dowiedzieliśmy się, że nasz wniosek został odrzucony i że zrobiło się w okół tego niezłe zamieszanie. W piśmie (które przed chwilą odczytałem z maila) Przewodniczący Rady Miasta Pan Roman Jasiakiewicz pisze między innymi, że nasz pomysł to "skandal".

Poniżej cała treść pisma.

UM_0000.jpg (112.38 KiB) Przejrzano 18260 razy

UM_0001.jpg (144.13 KiB) Przejrzano 18260 razy

UM_0002.jpg (82.54 KiB) Przejrzano 18260 razy

W tym miejscu pragnę zapytać, w której części tablicy upamiętniamy Bismarcka?
Może słowami: "Prowadzona przez niego polityka Kulturkampf w odniesieniu do dawnych ziem polskich wiązała się z intensywną germanizacją tych terenów oraz walką ze wszelkimi przejawami polskości."

Pan Przewodniczący nie raczył nawet wspomnieć, że tekst tablicy opisuje nie tylko pruską historię wieży ale także jej blisko 8 letnią historię jako polskiej Wieży Wolności poświęconej przez biskupa Tadeusza Malczewskiego.

Intencją Stowarzyszenia było przedstawienie historii danego obiektu, a nie osoby, której ten obiekt pierwotnie był poświęcony, co naszym zdaniem jasno wyraża proponowany tekst.

[Misia]

Słyszałam o tym w radiu PiK po 14. Bardzo niemiło przedstawili tę informację, podkreślając słowo "skandalicznym" ( http://www.radiopik.pl/index.php?idp=2&idx=9646 ) . Niestety jestem zmuszona słuchać tego badziewnego radia codziennie w pracy...

Nie raz już spotkałam się z tym, że wielcy ważniacy nie czytają tego co się do nich pisze. Od razu "wiedzą" co zawiera pismo, nie tracąc ani chwili na zagłębienie się w treść.

Chociaż sami mądrzy ludzie z PiKa użyli słów " tablicy pamiątkowej upamiętniającej jej istnienie", potraktowali sprawę jako upamiętnienie Otto Bismarcka.

[Karass]

Ta argumentacja jest tak sprzeczna, że brak mi słów. Mówienie o budowlach to wychwalanie ludzi. O co mu w ogóle chodzi.


Następnym krokiem p. Jasiakiewicza będzie pewnie zamknięcie Exploseum, bo "gloryfikuje nazizm"

[bunkier]

Żal człowieka który piastuje tak wysokie stanowisko w Radzie Miasta i ma "klapki na oczach".
Dla wyjaśnienia, powiedzenie "klapki na oczach" to nic innego jak klapki na oczy dla konia, które mają na celu zmniejszyć pole widzenia, przez co koń nie widzi co dzieje się u jego boków.

W dniu dzisiejszym wysłana została odpowiedź do bydgoskich mediów:

Pragniemy odnieść się do treści pisma przesłanego w dniu 2 stycznia 2014 roku przez Przewodniczącego Rady Miasta Pana Romana Jasiakiewicza. Jesteśmy niezmiernie zdziwieni, że Pan Jasiakiewicz tak bardzo emocjonalnie podchodzi do tematu i problemu, który sam kreuje w sobie tylko znanym celu. Intencją Stowarzyszenia nie było i nie jest upamiętnienie Bismarcka, tylko wskazanie historii konkretnego miejsca, czego potwierdzeniem jest tekst zamieszczony na tablicy, który przesyłamy w załączeniu. Pytamy, w jaki sposób słowa: "Prowadzona przez niego polityka Kulturkampf w odniesieniu do dawnych ziem polskich wiązała się z intensywną germanizacją tych terenów oraz walką ze wszelkimi przejawami polskości". Pan Przewodniczący nie raczył nawet wspomnieć, że tekst tablicy opisuje nie tylko pruską historię wieży ale także jej blisko 8 letnią historię jako polskiej Wieży Wolności poświęconej przez biskupa Tadeusza Malczewskiego. Na tablicy przedstawiamy wyłącznie suche fakty dotyczące miejsca, w którym stała wieża. Tym bardziej nie rozumiemy emocjonalnych zarzutów, w których przypisuje nam się „zatracenie instynktu samozachowawczego”, „lekceważenie ofiar pruskich i niemieckich mordów na społeczności polskiej”, „brak szacunku dla historii uciemiężonego Miasta”. Przy okazji cieszymy się niezmiernie, że ktoś w UM w końcu się obudził i zauważył, że Miasto nie robi kompletnie nic dla upamiętnienia pamięci ofiar września 1939 roku i dywersji 3 i 4 września".

[seth]

Jakim pięknym obrońcą wolności jest ten pan Jasiakiewicz. Jak pięknie poucza, sypiąc cytatami. Cud prawdziwy. Radzę zapamiętać go kiedy dojdzie do wyborów do rady miasta.
Mamy wiele takich postaci , które nie są związane z Bydgoszczą poprzez urodzenie i bydgoskie tradycje rodzinne.
Trafili do nas by chapnąć nitkę władzy i ciągnąć na swoją nie zgodną z interesami mieszkańców, stronę. ZAPAMIĘTAJCIE KTO I CO ROBI. Bo to my mamy wpływ na to kto będzie nami rządzić w przyszłości.
Panu Jasiakiewiczowi powiedzmy w końcu NIE, PRECZ STĄD.

Skądinąd stwierdzenie, że ktokolwiek ze Stowarzyszenia i Forum "Bunkier" okazuje:

„lekceważenie ofiar pruskich i niemieckich mordów na społeczności polskiej”

Jest największym kretynizmem, od czasu kiedy Maciarewicz ogłosił zamach na Tupolewa.

[Robak]

Może Panu Jasiakiewiczowi prześlemy teraz listę budynków w Bydgoszczy które w czasie wojny lub wcześniej były należały do okupanta. W których znajdowały się aparaty represji ludności Polskiej będzie argument na kolejne wyburzenia zabytków w mieście.

[salamon]

Jakby napisał Jerzy Sulima - Kamiński: "przyszedł bosy antek i pluje na historię miasta" ;-(

[Robak]

Poprawcie mnie jeśli coś pomieszałem ale ...
Kanał Bydgoski został stworzony na projekcie Fryderyka II a to chyba on brał udział w pierwszym rozbiorze Polski ze strony Pruskiej
i jak temu zabytkowi budujemy muzeum ( czego oczywiście nie kwestionuje ) stawia się muzeum to wszyscy "nasi" politycy są heppy
a tablica upamiętniającej inny zabytek jest skandaliczna ?

[Karass]

Poprawcie mnie jeśli coś pomieszałem ale ...
Kanał Bydgoski został stworzony na projekcie Fryderyka II a to chyba on brał udział w pierwszym rozbiorze Polski ze strony Pruskiej
i jak temu zabytkowi budujemy muzeum ( czego oczywiście nie kwestionuje ) stawia się muzeum to wszyscy "nasi" politycy są heppy
a tablica upamiętniającej inny zabytek jest skandaliczna ?

Z tego co wiem, to Kanał Bydgoski powstał na polskich planach przedrozbiorowych, z niewielkimi tylko modyfikacjami.

[jaras]

Rada Miasta Bydgoszczy rozpoczynający się 2014 rok postanowiła nazwać Rokiem Kanału Bydgoskiego z racji 240 rocznicy jego budowy.
..."Nie wszyscy radni byli jednak za podjęciem tej uchwały, m.in.przewodniczący rady Roman Jasiakiewicz podawał w wątpliwość sens sławienia w ten sposób osiągnięć pruskiej myśli technicznej"...
Wszystko na ten temat
Cały artykuł "Kanałem i Wisłą już tylko donikąd ?" można przeczytać w wydaniu magazynowym expressu bydgoskiego z dnia 03.01.2103 jeszcze do kupienia dziś i jutro.

[Hrab]

No, zamiast martwego gospodarczo i zamulonego kanału, będącego pamiątką świetności miasta, można było zaproponować w ramach kontrpropozycji coś świeższego, np.:
Rok Bydgoskiego Zachemu
albo bardziej ogólnie:
Rok Bydgoskiego Przemysłu Chemicznego
lub:
Rok Bydgoskiego Browarnictwa
Rok Bydgoskiego Przemysłu Skórzanego i Obuwniczego
lub wygrzebać coś jeszcze z najnowszej historii osiągnięć, kiedy miasto rozwinęło skrzydła po przemianie ustrojowej.
W dzień noworoczny słuchałem w radiu audycji (na szczęście mało kto wtedy słuchał radia), w której występowali prezydenci Bydgoszczy i Torunia. Redaktorka nie dała chyba wcześniej listy pytań, by niektóre z nich wykreślić i jak prezydent Torunia wymieniał sporą listę nowych miejsc pracy (podając liczby)dzięki ostatnim przyciągniętym do Torunia inwestycjom przemysłowym, to prezydent Bydgoszczy układał sobie swoją wypowiedź. Niestety nie było co układać. Jakby to był wywiad telewizyjny, to pasowałoby go zrobić na hałdach gruzu przy Makrum lub tych przy ulicy Ustronie.

[Ewing]

Człowiek chciał dobrze, a wyszło jak zawsze
Posądza się nas o najgorsze intencje, a niektóre komentarze na stronach GW aż strach czytać.
Niestety jak widać nasze społeczeństwo nie dorosło jeszcze do standardów kultury europejskiej.
Cały czas jest tak jak za komuny - właściwe są tylko treści i poglądy "politycznie poprawne".
Idąc tokiem rozumowania Pana Jasiakiewicza, Muzeum Okręgowe powinno co najmniej się wstydzić i jak najszybciej pozbyć się jedynej tablicy, która zachowała się z Wieży - przecież to jawne składanie hołdu Bismarckowi i przypominanie o jego istnieniu ...

[Maciej Kulesza]

Marcin nie należy się poddawać. Intencje były bardzo szczytne i to jest najważniejsze. Politycy wykorzystują brak wiedzy wyborców i ciągle aktualne antagonizmy polsko-niemieckie. Społeczeństwo niestety trzeba edukować. I tak się stało mając na uwadze "aferę z wieżą". Stosowny komentarz i mój pogląd wyraziłem w komentarzu
http://bydgoszcz.gazeta.pl/bydgoszcz/1, ... 22882.html

Najlepszego!

[Karass]

Przeczytałem komentarze na ten temat, tu i ówdzie, i pozostaje mi tylko powiedzieć:

"Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości."

"Naród, który traci pamięć przestaje być Narodem – staje się jedynie zbiorem ludzi, czasowo zajmujących dane terytorium."

"Naród, który nie zna swej historii skazany jest na jej powtórne przeżycie."

Najlepiej zapomnieć, że kiedyś był ktoś taki jak Bismarck, udawać że nic się nie stało, nie było zaborów - bo mówienie o nich to przecież dążenie do odebrania Polsce niepodległości - zlikwidujmy Exploseum, bo propaguje nazizm, wyburzmy blokowiska bo to symbol komunizmu, nie mówmy najlepiej nic i oszczędzajmy siły na walkę z komuną ćwierć wieku po jej upadku.

Stężenie absurdu przekroczyło limit, który mogę zdzierżyć.